Motor Yenileme Nedir?
Günümüzde çok hızla gelişen sanayi toplumunun
ayrılmaz bir parçası ve önemli bir yatırım kalemi olan taşıt araçlarının kalbi sayılan
motorlar çalışma koşullarına bağlı olarak aşınırlar ve yenilenme ihtiyacı ortaya
çıkar.
Motor yenileme çalışarak aşınmış bir motorun araç üretici firma spesifikasyonlarına
uymayan parçalarının yenilenerek tekrar çalışmaya hazır hale getirilmesidir.
Ülkemizde 10 milyondan fazla içten yanmalı motor olduğu gözönüne alındığında, Türkiye
motor yenileme sektörünün büyüklüğü farkedilebilir.
Motor Neden Rektifiye Edilir?
çten yanmalı motorlarda motorun hareketli parçaları
birbirlerine sürterek zamanla aşınırlar. Bir süre sonra parçalar arasında yağ filminin
muntazam oluşmaması, kompresyon kaçaklarının artması ve yağın yakıta aşırı miktarda
karışarak yanması sonucu motor başlangıçta göstermiş olduğu performanstan uzaklaşır
ve motorda güç düşmesi gözlenir.
Rektifiye (daha doğrusu motor yenileme) esnasında motorun aşınmış parçaları orjinal
fabrika üretimi değerleri doğrultusunda yenilenerek motor çalışmaya hazır hale getirilir
Motor Neden Yağ Eksiltir?
İçten yanmalı motorlarda yağın temel görevi motordaki
toplam sürtünmeyi azaltmak ve sürtünen parçaları aşınmaya karşı korumaktır. Pistonlar,
segmanlar ve motor bloğu arasında sürekli olarak bulunan bir miktar yağ motordaki
her bir patlamada az bir miktarda yanar ve yanmış yağlar egzoz gazları ile birlikte
motordan uzaklaştırılır. Bundan dolayı içten yanmalı motorların hepsi bir miktar
yağ eksiltmektedir.
Değişik çalışma koşulları için her bir patlamada yanma odasına ulaşacak yağın miktarı
motor üretimi sırasında tasarlanır. Dolayısıyla bir motorun ideal yağ eksiltme miktarı
ancak motor üreticisi firma tarafından açıklanabilir.
Bununla birlikte birçok benzinli ve dizel motor için yağ eksiltme miktarının üst
limiti 1 lt/1.000 km olarak kabul edilmektedir.
Motor Yenilemenin Önemi Nedir?
Motor yenileme bir yetkili servisinin dışarıya
taşara ettiği maliyet yükü ve riski en yüksek işlemdir.
Ülkemizde sayıları 1200’e yaklaşan motor ve silindir kapağı yenileme firmaları arasında
makine parkı eksiksiz olan ve revizyon metodlarını bilinçli şekilde uygulayan firma
sayısı çok azdır. Motor yenileme firmaları için 'uygulanması zorunlu' standartların
bulunmaması ve yeni nesil motorların revizyonunda daha hassas toleransların gerekmesi
kontrolsüz motor revizyonları ve arıza tekrarları ile sonuçlanmaktadır.
Motor yenileme firmalarının büyük çoğunluğu gerekli ekipmana sahip değildir. Bir
başka deyişle birçok motor yenileme firması kendisine gelen motorun belirli parçalarını
başka firmalara yönlendirmekte veya eksik revizyon yapmaktadır.
Kalibre edilmiş ekipman kullanan motor yenileme firmalarının oranı çok düşüktür.
Bir başka deyişle yapılan ölçümlerin büyük çoğunluğunun doğruluğu şüphe taşımaktadır.
Yaklaşık 10.000 kişi çalışan sektörde üretici firmalardan eğitim alan motor yenileme
firması sayısı çok azdır. Yeni üretilen motorların teknik değerleri ve yeni revizyon
motorları hiçbir şekilde motor yenileme firmalarına ulaşmamaktadır.
Bu durum yetkili servislerde gerçekleşen motor yenileme işlemlerinde bilinçsizlik,
düşük kalite ve kontrolsüz motor revizyonları ile sonuçlanmaktadır.
Yetkili servislerde yaşanan motor revizyon problemleri para ve zaman kaybına, üretici
firmanın imajının zedelenmesine, müşteri memnuniyetsizliğine ve müşteri kaybına
neden olmaktadır.
Motor Yenileme İşleminde Neler Yapılır?
Firmamıza revizyon için gelen motorlar, ön kayıt
işleminden sonra arıza tespitinin doğru yapılabilmesi için tazyikli sıcak su ile
yıkama işlemleri yapılır. Yağ, karbon ve kireçlerinden arındırılan motor parçaları
incelemeye tabi tutulur.
Firmamız tarafından tüm parçalar kalibrasyonlu ölçüm aletleri, silindir kapak ve
motor blokları elektronik çatlak test makineleri ile kontrol edilir. Krank millerinde
çatlak kontrolü sıvı penetrant testi ile sertlik ölçümü ise Rockwell C Sertlik Ölçü
Cihazı ile yapılmaktadır. Ölçüm ve testler sonucu değişmesi gereken parçalar dosyalanarak
servis veya müşteri tarafına rapor edilerek bekleme depolarına alınır.
Revizyon için gelen yedek parçaların kabul ve kontrolünden sonra yüksek teknolojiye
sahip makinelerimiz tarafından rektifiye işlemi gerçekleştirilir.
Aşınmış motor blokları, üretici firmaların spesifikasyonları göz önüne alınarak
orjinal ölçülerinde rektifiye işlemleri yapılır. Rektifiye edilen motorların ömrünü
ve performansını belirleyen en önemli işlem Honlamadır. Silindir gömlek dokusu sertliğine
göre seçilen uygun nitelikdeki ithal taş ve özel kesme sıvısı ile istenen yüzey
pürüzlülük değerleri elde edilir. Honlaması yapılan tüm silindir bloklarının Ra,
Ry, Rz, Rpk, Rvk, ve Rk değişkenleri makine mühendislerimiz tarafından kontrol edilerek
raporlanır.
Motorun çalışması esnasında krank mili muyluları ile yatak arasında milimetrenin
1i kalınlığında yağ filmi oluşur. Bu olay yatakların aşınmasına yağ filminin bozulmasına
motor ömrünün kısalmasına neden olmaktadır. Krank mili muylularındaki silindirik
yüzeyler fabrika değerleri göz önüne alınarak hassas olarak taşlanır. Aynı şekilde
silindir kapağı ve volant taşlama işlemleride yapıldıktan sonra kalite kontrol ekibimiz
tarafından son kontroller yapılır ve motor sevk edilir.
Motor Yenileme İşlemindeki Riskler Nelerdir?
Motor yenileme, yetkili servislerce taşeron firmalara
yaptırılan maliyet yükü ve riski en yüksek olan işlemdir. Büyük bir hızla gelişen
teknoloji ve buna paralel olarak kendini sürekli olarak yenileyen otomotiv sektörü,
alanında uzman ve profesyonel sektör elemanı ve firmalarla çalışma ihtiyacı hissetmektedir.
Günümüz motorları bundan 20 sene önceki motorlarla kıyaslandığında yaklaşık iki,
iki buçuk katı güç üretmektedir. Dolayısıyla parçalar arasındaki toleranslar oldukça
düşüktür. Yeni nesil motorların revizyonunda daha hassas toleransların gerekmesi
kontrolsüz motor revizyonları ve arıza tekrarları ile sonuçlanmaktadır.
Servis işçiliklerinde garanti süresinin 2-3 yıl olduğu günümüzde motor yenileme
işleminde yaşanan bilinçsizlikler, düşük kalitede motor revizyonuna sebep olmakta,
yaşanan problemler para ve zaman kaybına, müşteri memnuniyetsizliğine ve üretici
firmanın imajının zedelenmesine yol açmaktadır. Bilinçli bir şekilde revizyonu yapılmayan
motorlar, çok kısa bir süre içerisinde tekrardan açılır ve araç sahibine tekrardan
yüksek maliyetler çıkartır. Bu risklerin ortadan kaldırılması için, günümüz motorlarının
teknolojilerini bilen ve bu teknolojilere sahip servis noktalarının tercih edilmesi
öngörülmektedir.